هدف از تولید کارتخوانها، برطرف کردن نیازهای صاحبان کسب و کار و مشتریان است. امروزه با توجه به فراگیر شدن کاربرد آن، کمتر کسب و کاری وجود دارد که نخواهد از کارتخوان و مزایای آن بهره ببرد. از جمله ویژگیهای کارتخوان که باعث همهگیر شدن آن شده است، مدیریت مالی سادهتر، امنیت در گردش مالی، حل مشکل جایجایی پول و رعایت بهداشت است. در ابتدا مشاغل خود برای داشتن یا نداشتن کارتخوان تصمیم میگرفتند و کارتخوان آنچنان که امروز در هر کسب و کاری چه در قالب کسب و کار کوچک مانند دست فروشی و چه در نوع بزرگ آن مانند فروشگاههای زنجیرهای، مورد نیاز است، مورد استفاده نبود. اما از ابتدای شهریور سال 1398 طبق دستور سازمان امور مالیاتی و با در نظر گرفتن مفاد اجرایی تبصره2 ماده 169 ماده 3 آیین نامه، داشتن کارتخوان برای مشاغل امری ضروری اعلام شد و در صورت نداشتن مشمول جریمه می شدند. در این مطلب قصد داریم تا به بررسی لیست مشاغل نیازمند به کارتخوان بپردازیم. این لیست توسط سازمان امور مالیاتی کشور ارائه شده است. اگر کسب و کاری دارید و میخواهید بدانید مشمول این قانون می شوید یا نه، با ما همراه باشید.
معرفی مشاغل نیازمند به دستگاه کارتخوان
در ابتدای امر، به دلیل نبود تعداد کافی کارتخوان اجرای این قانون به طور کامل انجام نشد. با توسعه زیر ساختها کم کم تعداد بیشتری از افراد به استفاده از کارتخوان روی آوردند. لیست زیر مشاغلی است که ملزم به استفاده از کارتخوان هستند.
پزشکان و فعالان حوزه درمان
تمامی شاخههای پزشکی مانند دندان پزشکی، پیراپزشکی، دامپزشکی و داروسازی ملزم به داشتن کارتخوان هستند و در لیست مشاغل نیازمند به کارتخوان قرار میگیرند. در روزهای اول تصویب فقط 20 درصد از این جامعه، از قانون پیروی کردند اما با گذشت زمان، پزشکان بیشتری با در نظر گرفتن مزایای آن، اقدام به تهیه کارتخوان کردند. البته در صورت پیروی نکردن شامل جریمه میشدند.
مشاوران حقوقی و وکلا
این گروه خود به عنوان نمایندههای قانون موظف هستند تا ابتدا خودشان به قانون عمل کنند. بر این اساس تمامی مشاغل مرتبط با این گروه باید از دستگاه کارتخوان برای دریافت هزینه خدماتی که ارائه میکنند استفاده کنند. به منظور جلوگیری از تخلف در دریافت مبالغ هنگفت و سوء استفادههای مالی، این قانون در این بخش به طور جدی پیگیری میشود.
مشاوران املاک؛ از مشاغل نیازمند به کارتخوان
درست است که مشاوران املاک در لیست مشاغل نیازمند به کارتخوان قرار دارند، اما برای جابجایی مبالغ معامله شده در مسکن باید به دو طرفین اعلام کنند که پولی که بین خریدار و فروشنده در معاملات فروش یا رهن و اجاره جابجا می شود را نباید با کارتخوان خود جابجا کنند. بلکه طرفین باید به حساب مستقیم هم واریز کنند و رسید یا چک را در پرونده درج کنند. مشاورین املاک فقط باید حق کمسیون را از طریق دستگاه کارتخوان دریافت کنند.
سایر مشاغل نیازمند به کارتخوان
این مشاغل به دلیل اینکه ارتباط مستقیم با مشتری دارند، بهتر است برای سهولت جابجایی پول، سهولت پیگیری پرداخت در مواردی که اشتباه رخ میدهد و همچنین داشتن رسید برای مشتری جهت اطمینان و امنیت پرداخت، ملزم به استفاده از دستگاه کارتخوان در معاملات کسب و کار خود هستند.
همچنین اصل رعایت بهداشت به دلیل مراجعه زیاد در این کسب و کارها، دلیل محکمی برای استفاده نکردن از پول نقد در این مشاغل است. مشاغلی که نیاز به کارتخوان دارند، شامل موارد زیر میشوند:
- دفاتر اسناد رسمی
- مشاوران خانواده
- دفاتر خدمات ارتباطی و خدمات الکترونیکی
- آجیل و خشکبار فروشیها
- قنادیها، آبمیوه و بستنی فروشیها
- تالار پذیرایی، اغذیه فروشیها، رستورانها، فست فودیها و شغلهای مشابه
- میوه فروشیها
- مراکز اقامتی از قبیل هتلها
- مجموعههای فرهنگی و ورزشی
- نمایشگاهها و فروشگاههای وسایل نقلیه
- آرایشگاههای مردانه و زنانه
- لوازم تحریر و نوشت افزار فروشیها
- گیم نتها و کافینتها
اگر صنفی کارتخوان نصب نکند، شامل چه جریمههایی می شود؟
افرادی که صاحب کسب و کار هستند اگر در لیست مشاغل نیازمند به کارتخوان باشند و نسبت به گرفتن آن اقدام نکنند، این کار تخلف از قانون محسوب می شود.
برای مثال اگر پزشکی برای دریافت هزینه خدمات از کارتخوان استفاده نکند، این امر فرار از مالیات محسوب میشود چون به طور دقیق نمیتوان به میزان درآمد دقیق او دسترسی داشت. در نتیجه این تخلف، مالیات که در حالت عادی 60% است، به طور 100% حساب میشود، این جریمه شامل 30% غیر قابل بخشش از درآمد پزشک است.
توافق بانک مرکزی و سازمان مالیات در رابطه با دستگاههای کارتخوان
طی توافقی بین بانک مرکزی و سازمان مالیات، طبق تبصره 16 قانون مصوب بودجه، بانک مرکزی موظف است هر ماه لیست تراکنشها را به سازمان مالیات تحویل دهد. بر همین اساس درصورتی که دستگاههای کارتخوان و سازمان مالیات ارتباطی نداشته باشند، اتصال دستگاه با بانک قطع میشود.
برای کسانی که تحت عنوان مشتری از دستگاههای کارتخوان استفاده میکنند، راه اطمینان از اینکه دستگاه به طور واقعی متصل است یا خیر این است که، هنگامی که فیش را تحویل میگیرند به آرم سازمان مالیاتی توجه کنند. اگر این آرم وجود نداشت، یعنی دستگاه به سازمان متصل نیست و استفاده شخصی دارد.
سخن پایانی
در ابتدای مصوبه استفاده از کارتخوان، پزشکان اولین کسانی بودند که باید از کارتخوان برای مالیات استفاده میکردند. پس از آن مشاغل دیگر که در این مطلب آمده است، در لیست قرار گرفتند. بیشک تنها هدف این مصوبه مالیات نبوده و مزایای استفاده از کارتخوان به نفع خود کسب و کار است. لیست مشاغل نیازمند به کارتخوان پس از مدتها نیازسنجی و بررسی تعیین شده است. امروزه فراگیر شدن استفاده از کارتخوان نشان از آگاهی کسب و کارها و مشتریان دارد.